ترجمة سورة الرحمن

الترجمة الكردية

ترجمة معاني سورة الرحمن باللغة الكردية من كتاب الترجمة الكردية.
من تأليف: حمد صالح باموكي .

خوای بەخشندە ( ئەو خوایەیە )
کە قورئانی فێری(موحەممەد ﷺ وئادەمیزاد کرد، بەئاسانکردنی خوێندنەوە و لەبەرکردن وتێگەیشتنی مانا وواتاکانی)
ئادەمی دروست کرد
وە فێری گفتوگۆی کرد
ڕۆژ ومانگ بە حسابێکی زۆر وورد دێن ودەچن
ئەستێرە وگژوگیا ودرەخت (بۆ خوا) سوژدە دەبەن
وە ئاسمانی بڵند وبەرزکردووەتەوە وە تەرازوی(عەدالەتی) داناوە
(وە فەرمانی داوە) کە ھەرگیز زیادەڕۆی لەتەرازودا نەکەن
وەکێشانەتان ڕێك بکێشن لە تەرازودا کەم وکووڕی مەکەن (سووك مەیکێشن)
وە زەوی بۆ خەڵکی ڕاخستووە
تێدایە میوەھات ودارخورمای خاوەن پۆرك
وە دانەوێڵەی خاوەن کاو پەل وپۆدار وڕەیحانە
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئادەمیی دروست کرد لەقوڕێکی ووشکەوە بووی وەك سواڵەت
وە جنۆکەی دروست کرد لە بڵێسەی ئاگرێکی بێ دووکەڵ
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
(خوا) پەروەردگاری ھەر دوو ڕۆژھەڵات وپەروەردگاری ھەر دوو ڕۆژ ئاوایە
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
دوو دەریای بەرەڵا کردووە کەدەگەن بەیەك
لەنێوانیاندا بەربەستێك ھەیە تێکەڵی یەکتر نابن
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
لەو دوودەریایە مرواری ومەرجان دەردەچن (دروست دەبن)
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
وە بۆ خوایە ئەو کەشتیە گەورە دروستکراوانەی کە وەك شاخن لەدەریادا دەگەڕێن
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ھەرچی دروستکراو لەسەر زەویدا ھەیە نامێنت وتیادەچێ
وە ھەر ڕووی پیرۆزی پەروەردگارت دەمێنێت (لەم ئایەتەدا جێگیرکردنی سیفەتی [وجە = ڕوو] بۆ خوای گەورە ھاتووە، بەڵام بەشێوەیەك کە شایستەی گەورەیی وتەواوی زاتی خوا بێت، بەبێ ھیچ لێچواندن ولێکدانەوەیەك، وە بڕوامان پێیەتی وچۆنیەتیەکەی نازانین، تەنھا خوا دەیزانێت) کەخاوەن شکۆی ڕێزدارە
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئەوەی لەئاسمانەکان وزەوی دایە (ھەموو) داوای (پێویستیان) لەخوا دەکەن، ھەموو ڕۆژێ خوا لە (بەئەنجام گەیاندنی) کارێکی (گشتی بوونەوەر) دایە (یەك دەمرێنێت، یەك لەدایك دەبێت، یەکێك سەردەخات ویەکێکی تر دەشکێنێت، ھتد)
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
لەمەولا موحاسەبەتان دەکەین ئەی گرۆی ئادەمی وجنۆکە
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئەی کۆمەڵی جنۆکە وئادەمی ئەگەر توانیتان دەرچن لەبەشەکانی ئاسمانەکان وزەوی ئەوە بڕۆن دەرچن، ناشتوانن مەگەر بەدەسەڵاتێك نەبێت
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
بۆتان دەنێرێ بڵێسەی ئاگر ومسی تواوە (یادوو کەڵی ئاگر) ئەوسا یارمەتی یەکترتان پێ نادرێت
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئەمجا کاتێك ئاسمان لەت لەت بوو وەك گوڵی سوور، یان ڕۆنی ھەڵقرچاوی لێھات
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئەمجا لەو ڕۆژەدا پرسیار ناکرێت لەتاوانی ھیچ ئادەمی وجنۆکەیەك (چونکە ھەموو کەس لەو ڕۆژەدا بە ڕوویدا دەناسرێتەوە کە تاوانبارە یان چاکەکار)
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
خراپەکاران بەڕوخساریاندا دەناسرێنەوە، ئەمجا ڕائەکێشرێن بەمووی پێشی سەریان وبەقاچیان (بۆ ناو دۆزەخ)
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئەمە ئەو دۆزەخەیە کەتاوانباران بەدرۆیان دەزانی
ھاتوچۆ ئەکەن لەنێوان ئەو (دۆزەخە) وئاوی زۆر گەرمدا
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
وە بۆ ئەو کەسەی لەوەستانی بەردەم پەروەردگاری بترسێت ھەیە دوو باخی (خۆش)
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
(دوو باخەکە) خاوەنی میوە ودرەختی زۆرن
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
تێیاندا ھەیە دوو ڕووبار وکانیاووی ڕەوان
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ھەیە لە ناویاندا لەھەر میوەیەك دوو جۆر
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
پاڵیان داوەتەوە لەسەر جۆرە فەرشێك کە بەرەکانیان لەئاوریشمی ئەستورە وە میوە لێ کردنەوەی ئەو دوو باخە نزیکە دەستە
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
لەو باخانەدا ھەن حۆریانێك کەتەنھا چاویان بڕیوەتە مێردەکانیان پێش ئەوان دەستی ئادەمی وجنۆکەیان لێ نەکەوتووە
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئەو (حۆریانە) وەك یاقووت ومەرجان وان
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
ئایا پاداشتی چاکە ھەر چاکە نیە؟
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
وە بێجگە لەو دوو باخەی (کەباسکران) دوو باخی تر ھەن
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
دوو باخی ئەوەندە سەوزن (لەسەوزیدا ڕەش دەنوێنن)
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
لەو دوو (باخە)دا دوو کانی ھەڵقوڵاویان تێدایە
جا بەکام لەنیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
لەو دوو (باخەدا لەھەموو جۆرە) میوە ودارخورماو ھەنارێکیان تێدایە
جا بەکام لە نیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
تێیاندا ھەیە ئافرەتانی ئاکار چاکی ڕواڵەت جوان
جا بەکام لە نیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
حۆریانێك لەناو خێوەت و چادرەکاندا دەرناچن و دوور ناکەونەوە (ھەمیشە چاوەڕیی ھاوسەرەکانیان)
جا بەکام لە نیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
پێش ئەوان نەدەستی ئادەمی و نەدەستی جنۆکەیان لێ نەکەوتووە
جا بەکام لە نیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
پاڵ دەدەنەوە بەپشتی سەوزباوی ڕازاوە و فەرشی زۆر جوانی نایابەوە
جا بەکام لە نیعمەتەکانی پەروەردگارتان باوەڕ ناکەن؟
پیرۆزە ناوی پەروەردگاری خاوەن گەورەیی وبەخشش
سورة الرحمن
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورة (الرَّحْمن) من السُّوَر المكية، وقد أبانت عن مقصدٍ عظيم؛ وهو إثباتُ عموم الرحمة لله عز وجل، وقد ذكَّر اللهُ عبادَه بنِعَمه وآلائه التي لا تُحصَى عليهم، وفي ذلك دعوةٌ لاتباع الإله الحقِّ المستحِق للعبودية، وقد اشتملت السورةُ الكريمة على آياتِ ترهيب وتخويف من عقاب الله، كما اشتملت على آياتٍ تُطمِع في رحمةِ الله ورضوانه وجِنانه.

ترتيبها المصحفي
55
نوعها
مكية
ألفاظها
352
ترتيب نزولها
97
العد المدني الأول
77
العد المدني الأخير
77
العد البصري
76
العد الكوفي
78
العد الشامي
78

* سورة (الرَّحْمن):

سُمِّيت سورة (الرَّحْمن) بهذا الاسم؛ لافتتاحها باسم (الرَّحْمن)، وهو اسمٌ من أسماءِ الله تعالى.

* ذكَرتْ سورةُ (الرحمن) كثيرًا من فضائلِ الله على عباده:

عن جابرِ بن عبدِ اللهِ رضي الله عنهما، قال: «خرَجَ رسولُ اللهِ ﷺ على أصحابِه، فقرَأَ عليهم سورةَ الرَّحْمنِ، مِن أوَّلِها إلى آخِرِها، فسكَتوا، فقال: «لقد قرَأْتُها على الجِنِّ ليلةَ الجِنِّ فكانوا أحسَنَ مردودًا منكم! كنتُ كلَّما أتَيْتُ على قولِه: {فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ}، قالوا: لا بشيءٍ مِن نِعَمِك رَبَّنا نُكذِّبُ؛ فلك الحمدُ!»». أخرجه الترمذي (٣٢٩١).

1. من نِعَم الله الظاهرة (١-١٣).

2. نعمة الخَلْق (١٤-١٦).

3. نِعَم الله في الآفاق (١٧-٢٥).

4. من لطائف النِّعَم (٢٦-٣٢).

5. تحدٍّ وإعجاز (٣٣-٣٦).

6. عاقبة المجرمين (٣٧-٤٥).

7. نعيم المتقين (٤٦-٧٨).

ينظر: "التفسير الموضوعي لسور القرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (7 /550).

مقصدُ سورة (الرَّحْمن) هو إثباتُ الرحمةِ العامة لله عز وجل، الظاهرةِ في إنعامه على خَلْقه، وأعظمُ هذه النِّعَم هو نزول القرآن، وما تبع ذلك من نِعَم كبيرة في هذا الكون.

يقول الزَّمَخْشريُّ: «عدَّد اللهُ عز وعلا آلاءه، فأراد أن يُقدِّم أولَ شيءٍ ما هو أسبَقُ قِدْمًا من ضروب آلائه وأصناف نَعْمائه؛ وهي نعمة الدِّين، فقدَّم من نعمة الدِّين ما هو في أعلى مراتبِها وأقصى مَراقيها؛ وهو إنعامُه بالقرآن وتنزيلُه وتعليمه؛ لأنه أعظَمُ وحيِ الله رتبةً، وأعلاه منزلةً، وأحسنه في أبواب الدِّين أثرًا، وهو سَنامُ الكتب السماوية ومِصْداقها والعِيارُ عليها.

وأخَّر ذِكْرَ خَلْقِ الإنسان عن ذكرِه، ثم أتبعه إياه؛ ليعلمَ أنه إنما خلَقه للدِّين، وليحيطَ علمًا بوحيِه وكتبِه وما خُلِق الإنسان من أجله، وكأنَّ الغرض في إنشائه كان مقدَّمًا عليه وسابقًا له، ثم ذكَر ما تميَّز به من سائر الحيوان من البيان؛ وهو المنطقُ الفصيح المُعرِب عما في الضمير». "الكشاف" للزمخشري (4 /443).