ترجمة سورة إبراهيم

Farsi - Persian translation

ترجمة معاني سورة إبراهيم باللغة الفارسية من كتاب Farsi - Persian translation.

إبراهیم


الر(الف. لام. را ) این (قرآن) کتابی است که برتو (ای پیامبر) نازل کردیم، تا مردم را به فرمان پروردگارشان از تاریکها (ی شرک وجهالت ) به سوی روشنایی (ایمان ودانش) در آوری، به سوی راه (خداوند) پیروزمند ستوده.

(همان ) خدای که آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آن اوست، و وای بر کافران از عذاب سخت.

(همانا) کسانی که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح می دهند، و (مردم را) از راه خدا باز می دارند، و کجی (و انحراف) آن راه را می خواهند، اینان در گمراهی دوری هستند.

ما هیچ پیامبری را، مگر به زبان قومش، نفرستادیم ؛ تا (حقایق را ) برای آنها بیان کند، پس خداوند هر کس را بخواهد گمراه می سازد و هر کس را بخواهد هدایت می کند، و او پیروزمند حکیم است.

و به راستی ما موسی رابا نشانه ها ی خود فرستادیم، (و به او دستور دادیم) که : قومت را از تاریکیها به روشنای بیرون آر، و ایام الله (= روزهای پیروزی حق بر باطل) را به یادشان آور، بی گمان دراین (امر) برای هر صبر کننده ی شکر گزاری نشانه های است.

و (ای پیامبر!به یاد آور) هنگامی که موسی به قومش گفت :«نعمت خدا را بر خود بیاد آورید، چون شما را از(چنگال) فرعونیان نجات داد، که به بدترین عذابها شما را عذاب می کردند، پسرانتان را سرمی بریدند، و زنانتان را (برای خدمتکاری) زنده می گذاشتند، و در این (امر) از جانب پروردگارتان برای شما آزمایش بزرگ بود ».

و(و به یاد آورید) هنگامی را که پروردگارتان اعلام کرد که: «اگر شکر گزاری کنید، یقیناً (نعمت خود را ) به شما افززون می دهم، و اگر کفران کنید، بی گمان عذاب من سخت است ».

و موسی به (آنها) گفت :«اگر شما وهمه ی مردم روی زمین کافر شوید، پس (به خداوند هیچ زیانی نمی رسد) بی گمان خداوند بی نیاز ستوده است».

آیا خبر کسانی که پیش از شما بودند، (مانند) قوم نوح وعاد وثمود، به شما نرسیده است ؟! و (خبر) کسانی که پس از ایشان بودند، که جز خداوند آنان را نمی شناسد ؟! پیامبران شان با دلایل (و معجزات) روشن به سوی آنها آمدند، پس آنها دستانشان در دهانهای شان گرفتند، و گفتند :«ما به آنچه شما فرستاده شده اید، کافریم، و ما نسبت به آنچه ما را به سوی آن فرا می خوانید، سخت در شک و تردید هستیم ».

پیامبران شان گفتند: «آیا در (وجود) خدا آفرینده آسمانها و زمین شک است ؟ (او) شما را فرا می خواند تا گناهانتان را برای تان بیامرزد، و شما را تا مدت معینی مهلت دهد ». (آنها) گفتند :«شما جز بشری همانند ما نیستید، می خواهید ما را از آنچه که نیاکانمان می پرستیدند باز دارید، پس معجزه (و دلیل) آشکاری برای ما بیاورید ».

پیامبران شان گفتند :«ما جز بشری همانند شما نیستیم، ولیکن خداوند بر هر کس از بندگانش که بخواهد منّت می گذارد (و به پیامری بر می گزیند) و ما (هرگز) نمی توانیم (و حق نداریم) که معجزه ای جز به فرمان خدا برایتان بیاوریم. و مؤمنان باید بر خدا توکل کنند.

و ما را چه شده است که بر خدا توکل نکنیم، در حالی که ما را به راههای (سعادت بخش) مان هدایت فرموده است ؟! و مسلماً ما برآزارهای که به می رسانید صبر خواهیم کرد، (ورسالت خود را خواهیم رساند) و توکل کنندگان باید تنها بر خدا توکل کنند».

و کسانی که کافر شدند به پیامبران شان گفتند :« ما قطعاً شما را از سرزمین خود بیرون خواهیم کرد، یا اینکه به آیین ما باز گردید ». پس پروردگارشان به آنها وحی فرستاد که: « یقیناً ستمگران را نابود خواهیم کرد،

و شما را بعد از آنها در زمین سکونت خواهیم داد، این (وعده) برای کسی است که از وقوف در پیشگاه من بترسد، و از وعید (عذاب) من بیمناک باشد ».

و (پیامبران از خدا) طلب فتح و پیروزی (بر کفار) کردند، و (سرانجام) هر گردنکش وستیزه جو ناکام (و نابود) شد.

پشت سرش جهنم است، و از آب چرک وخون (بد بو) نوشانده شود.

که جرعه جرعه آن را می نوشد، و نمی تواند آن را (به آسانی) فرو برد (و گوارایش نیست) و مرگ از هر سو به سراغ او می آید، در حالی که او نخواهد مرد، و عذاب سختی در پیش رو دارد.

وصف کسانی که به پروردگارشان کافر شدند، اعمالشان همچون خاکستر است که تند بادی در یک روز طوفانی سخت برآن وزیده باشد، توان نگه داشتن آنچه را که به دست آورده اند؛ ندارند، واین همان گمراهی دور (و دراز) است.

(ای انسان) آیا ندیدی که خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده است ؟! اگر بخواهد شما را می برد و خلق جدیدی (به جای شما پدید) می آورد.

و این (کار) برخداوند دشوار نیست.

و(در روز قیامت) همگی در پیشگاه خداوند حاضر (و آشکار) شوند، پس (در این هنگام) ضعیفان به مستکبران می گویند :«همانا ما پیرو شما بودیم، پس آیا می توانید چیزی از عذاب خدا را از ما دفع کنید ؟». (آنها) گویند: «اگر خداوند ما راهدایت کرده بود، ما (نیز) شما راهدایت می کردیم، چه بی تابی کنیم وچه صبر نماییم، برای ما یکسان است، (هیچ) گریز گاهی برای ما نیست».

و چون (داوری و) کار تمام شود، شیطان گوید: « بی گمان خداوند به شما وعده ی حق (و راستین) داد، و من به شما وعده دادم، آنگاه خلاف وعده کردم، من بر شما هیچ تسلطی نداشتم، جز اینکه دعوتتان کردم، وشما (دعوت) مرا پذیرفتید، پس مرا سرزنش نکنید، و (بلکه) خویش را سرزنش کنید، نه من فریاد رس شما هستم، و نه شما فریاد رس من، همانا من از این که مرا پیش از این شریک (خدا) ساختید، بیزارم » بی گمان برای ستمکاران عذاب دردناکی است.

و کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند به باغهای (بهشتی) در آورند، که نهرها از زیر(درختان) آن جاری است، به فرمان پروردگارشان جاودانه در آن می مانند، و تحیت آنها در آن سلام است.

آیا ندیدی که خداوند چگونه مثل زده است ؟ کلمه ی طیبه (= توحید، و گفتار پاکیزه ) همچون درخت طیبه و پاکی است که ریشه ی آن (درزمین) ثابت، و شاخه اش در آسمان است.

هر زمان (وفصلی) میوه ی خود را به فرمان پروردگارش می دهد، و خداوند برای (هدایت) مردم مثلها می زند، باشد که متذکر شوند (وپند گیرند).

و مثل کلمه ی خبیثه (= شرک، و گفتار پلید) همچون درخت پلید (وناپاکی) است که از زمین برکنده شده، (و هیچ) قرار وثباتی ندارد.

خداوند کسانی را که ایمان آوردند، با گفتار ثابت (کلمه توحید ) در زندگی دنیا و(هم) آخرت پایدار (و ثابت قدم) می دارد، و ستمکاران را گمراه می سازد، و خداوند هر چه بخواهد؛ انجام می دهد.

آیا ندیدی آن کسانی را که (شکر) نعمت خدا را به کفران تبدیل کردند، و قوم خود را به سرای نابودی کشاندند ؟!

که (همان) جهنم است، (که آنها) به آن در آیند، و بد قرار گاهی است.

(آنها) برای خداوند همتایانی قرار دادند تا (مردم را) از راه او گمراه کنند، بگو :« (چند روزی) بهره گیرید، پس یقیناً باز گشت تان به سوی آتش (دوزخ) است ».

به بندگان من که ایمان آورده اند؛ بگو: نماز را بر پا دارند، و از آنچه به آنها روزی داده ایم، پنهان و آشکار انفاق کنند، پیش از آن که روزی فرار رسد که در آن نه خرید و فروش است و نه دوستی.

الله (همان) کسی است که آسمانها و زمین را آفرید، و از آسمان، آبی (گوارا) نازل کرد، پس با آن (آب) میوه ها (ی گوناگون) برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد، و کشتی (ها) را برای شما مسخر گرداند، تا به فرمان او در دریا روان باشد، و نهرها (نیز) برای شما مسخر گرداند،

و خورشید وماه را که پیوسته در گردش اند برای شما مسخر ساخت، و شب وروز را (نیز) برای شما مسخر گرداند.

و ازهر چه از او خواستید به شما ارزانی داشت، و اگر (بخواهید) نعمت (های) خدا را بشمارید، نمی توانید آن را بشمارید، بی شک انسان ستمگری ناسپاس است.

و(به یاد آورید ) چون ابراهیم گفت :« پروردگارا ! این شهر (مکه) را مکان امن قرار بده، و مرا و فرزندانم را از آنکه بتها را پرستش کنیم دور بدار.

پروردگارا ! بی گمان آنها ( = بتها) بسیاری از مردم را گمراه ساختند، پس کسی که از من پیروی کند، بدون شک او از من است، و کسی که از من نافرمانی کند، بی گمان تو آمرزنده ی مهربانی.

پروردگارا ! من (برخی) از فرزندانم را در وادی (خشک) و بی آب و بی گیاه، نزد خا نه گرامی تو ساکن ساختم. پروردگارا ! تا نماز را بر پا دارند، پس تو دلهای (گروهی) از مردم را به آنها مایل بگردان و از میوه ها به آنها روزی ده، باشد که آنان سپاس گزارند.

پروردگارا ! تو می دانی آنچه را که ما پنهان می کنیم و آنچه را که آشکار می سازیم، وچیزی نه در زمین و نه در آسمان بر خداوند پوشیده نمی ماند.

ستایش از آن خداوند است که در (سن) پیری، اسماعیل و اسحاق به من عطا فرمود، مسلماً پروردگار من شنونده ی دعاست.

پروردگارا ! مرا بر پا دارنده ی نماز قرار بده، و از فرزندانم (چنین فرما)، پروردگارا ! و دعای مرا بپذیر!

پروردگارا ! مرا و پدر و مادر مرا، و مؤمنان را (در) روزی که حساب بر پا می شود بیامرز».

و گمان مبر که خدا، از آنچه ستمکاران می کنند غافل است، (نه، بلکه کیفر) آنها را برای روزی که چشمها در آن خیره می شوند، به تأخیر می افکند.

شتابان سرها رو به بالا گرفته و چشم برهم نمی زنند، و دلهایشان (فرو ریخته و) خالی است.

و (ای پیامبر!) مردم را از روز ی که عذاب به سراغشان می آید ؛ بترسان، آنگاه آنان که ستم کرده اند، گویند :«پروردگارا ! ما را تا یک مدت نزدیک (وکمی) مهلت بده، (تا) دعوت تو را اجابت کنیم، و پیامبران را پیروی نماییم ». (به آنان گفته می شود:) آیا شما نبودید که پیش از این سو گند یاد می کردید که هیچ (فنا و) زوال برایتان نیست.

و در مسکن کسانی که به خویشتن ستم کردند، ساکن شدید، و برای شما روشن شد که با آنها چگونه رفتار کردیم، و برای شما مثلها (از سر گذشت پشینیان) زدیم.

و به راستی آنها (نهایت) مکر خود را بکار بردند، و (همه ی) مکرشان نزد خدا (آشکار) است، و هر چند که با مکرشان کوهها از جا کنده شود.

پس گمان مبر که خداوند (وعده ای را که) به پیامبرانش (داده)، خلف وعده کند، بی گمان خداوند پیروزمند انتقام گیر است.

روزی که (این) زمین به زمین دیگر، و آسمانها (به گونه ای دیگر) مبدل می شود، و آنها (همگی) به پیشگاه خداوند یکتای قهار ظاهر و (آشکار) می شوند.

و در آن روز مجرمان را (دست و پا) به هم بسته در غلها می بینی.

جامهایشان از قطران است و چهره هایشان را آتش (جهنم) می پوشاند.

تا خداوند هر کس را به (سزای) آنچه کرده است؛ کیفر دهد، همانا خداوند سریع الحساب (= زود شمار) است.

این (قرآن) پیامی برای مردم است، و تا بدان هشدار یابند، و تا بدانند که او معبودی یکتاست، و تا خردمندان پندگیرند.
سورة إبراهيم
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورةُ (إبراهيمَ) مِن السُّوَر المكية، وجاءت هذه السورةُ الكريمة على ذِكْرِ مسائل الاعتقاد، والتوحيد، وآياتِ الله عز وجل في هذا الكونِ، كما دعَتْ إلى اتباع الدِّين الخالص: {مِلَّةَ ‌إِبْرَٰهِيمَ ‌حَنِيفٗاۖ}، وقد سُمِّيتْ باسمه عليه السلام، ودعت إلى اتباع الطريق الحقِّ التي دعا إليها كلُّ الأنبياء، كما أورَدتْ ذِكْرَ الجنة والنار، وحال كلٍّ من الفريقين؛ ترغيبًا في الاتباع والطاعة، وترهيبًا عن المعصية والمخالفة، واحتوت على ذِكْرِ عظمة الله في هذا الكونِ الفسيح؛ تثبيتًا للنبيِّ صلى الله عليه وسلم، ومَن والاه.

ترتيبها المصحفي
14
نوعها
مكية
ألفاظها
831
ترتيب نزولها
72
العد المدني الأول
54
العد المدني الأخير
54
العد البصري
51
العد الكوفي
52
العد الشامي
55

* قوله تعالى: {يُثَبِّتُ اْللَّهُ اْلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِاْلْقَوْلِ اْلثَّابِتِ فِي اْلْحَيَوٰةِ اْلدُّنْيَا وَفِي اْلْأٓخِرَةِۖ} [إبراهيم: 27]:

عن البَراءِ بن عازبٍ رضي الله عنهما، قال: «نزَلتْ في عذابِ القَبْرِ، فيقال له: مَن رَبُّك؟ فيقول: رَبِّي اللهُ، ونَبيِّي محمَّدٌ ﷺ؛ فذلك قولُهُ عز وجل: {يُثَبِّتُ اْللَّهُ اْلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِاْلْقَوْلِ اْلثَّابِتِ فِي اْلْحَيَوٰةِ اْلدُّنْيَا وَفِي اْلْأٓخِرَةِۖ} [إبراهيم: 27]». أخرجه مسلم (٢٨٧١).

* سورة (إبراهيمَ):

سُمِّيتْ سورة (إبراهيمَ) بذلك؛ لأنها تحدَّثتْ - بشكل رئيسٍ - عن سيدنا (إبراهيمَ) عليه السلام، وعَلاقةِ ذلك بالتوحيد.

جاءت موضوعاتُ سورة (إبراهيم) على النحوِ الآتي:

1. منزلة القرآن الكريم، وحُجِّيته على الناس جميعًا (١-٤).

2. دعوة الرُّسل في الإخراج من الظُّلمات إلى النور (٥-٨).

3. استفتاح الرسل بالنصر على أعدائهم (للدعاة) (٩-١٨).

4. نعيم أهل الجنة، وعذاب أهل النار (١٩- ٣١).

5. عظمة الله في الكون، ونِعَمُه على خَلْقه (٣٢- ٣٤).

6. نبأ إبراهيم عليه السلام في دعوته (٣٥- ٤١).

7. صُوَر من مشاهدِ يوم القيامة (٤٢-٥٢).

ينظر: "التفسير الموضوعي للقرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (4 /1).

مقصودُ سورة (إبراهيمَ) هو التوحيدُ، وبيانُ أن هذا الكتابَ غايةُ البلاغ إلى الله؛ لأنه كافل ببيان الصراط الدالِّ عليه، المؤدي إليه، وأدلُّ ما فيها على هذا المَرامِ: قصةُ (إبراهيم) عليه السلام.

أما أمرُ التوحيد في قصة (إبراهيم) عليه السلام: فواضحٌ في آيات كثيرة من القرآن، والتوحيدُ هو ملَّةُ (إبراهيمَ) عليه السلام، التي حكَم اللهُ تعالى على مَن رَغِب عنها بقوله: {وَمَن ‌يَرْغَبُ ‌عَن مِّلَّةِ إِبْرَٰهِـۧمَ إِلَّا مَن سَفِهَ نَفْسَهُۥۚ} [البقرة: 130]. وقال الله تعالى في هذه السُّورةِ مبينًا حِرْصَ (إبراهيمَ) عليه السلام على التوحيد: {وَإِذْ قَالَ إِبْرَٰهِيمُ رَبِّ اْجْعَلْ هَٰذَا اْلْبَلَدَ ءَامِنٗا وَاْجْنُبْنِي وَبَنِيَّ أَن نَّعْبُدَ اْلْأَصْنَامَ (35) ​رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ كَثِيرٗا مِّنَ اْلنَّاسِۖ فَمَن تَبِعَنِي فَإِنَّهُۥ مِنِّيۖ وَمَنْ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ (36)} [إبراهيم: 35-36].

وأما أمرُ الكتاب: فلأنه من جملةِ دعائه لذريتِه الذين أسكَنهم عند البيت المُحرَّم؛ ذريةِ (إسماعيلَ) عليه السلام: {رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ}[سورة البقرة: 129].

ينظر: "مصاعد النظر للإشراف على مقاصد السُّور" للبقاعي (2 /198).