ترجمة سورة الصف

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

ترجمة معاني سورة الصف باللغة الفارسية من كتاب الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم.
من تأليف: مركز تفسير للدراسات القرآنية .

آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است الله را از هرچه سزاوارش نیست منزه و پاک برمی‌شمارند، و او ذات شکست ‌ناپذیری است که هیچ‌کس بر او چیره نمی‌شود، و در آفرینش و تقدیر و شریعتش بسیار دانا است.
ای کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اید، چرا می‌گویید: کاری را انجام دادم، حال آن‌که در واقع آن را انجام نداده‌اید؟! مانند سخن یکی از شما که می‌گوید: با شمشیرم جنگیدم و ضربه زدم، درحالی‌که با شمشیرش نه جنگیده و نه ضربه زده است.
این کار یعنی اینکه چیزی را که انجام نمی‌دهید بگویید بسیار مورد خشم الله است. پس برای مؤمن سزاوار نیست جز اینکه با الله صادق باشد، و عمل او سخنش را تصدیق کند.
به‌راستی‌که الله مؤمنانی را دوست دارد که در راه او و در پی رضایت او تعالی صف در صف کنار یکدیگر چنان‌که گویی بنایی به‌هم پیوسته هستند می‌جنگند.
و -ای رسول- به یاد آور آن‌گاه که موسی علیه السلام به قومش گفت: ای قوم من، چرا با مخالفت با فرمانم به من آزار می‌رسانید درحالی‌که می‌دانید من فرستادۀ الله به‌سوی شما هستم؟! پس چون از حقیقتی که نزدشان آمده بود بازگشتند و منحرف شدند الله دل‌های‌شان را از حق و استقامت بازگرداند، و الله مردمی را که از او تعالی اطاعت نکنند به‌سوی حق توفیق نمی‌دهد.
و - ای رسول- به یاد آور آن‌گاه که عیسی پسر مریم گفت: ای بنی‌اسرائیل، در حقیقت من فرستادۀ الله هستم که مرا به‌سوی شما مبعوث کرد درحالی‌که تورات را که پیش از من نازل شد تصدیق می‌کنم، پس نخستین فرد از رسولان نیستم، و مژده‌دهندۀ رسولی هستم که پس از من می‌آید و نامش احمد است، اما وقتی عیسی علیه السلام با حجت‌های دلالت‌کننده بر راستگویی خویش نزد آنها آمد گفتند: این سحری آشکار است، و از او پیروی نخواهیم کرد.
و هیچ‌کس ستمکارتر از کسی نیست که بر الله دروغ می‌بندد آنجا که شریکانی برای او تعالی قرار می‌دهد و آنها را به جای او عبادت می‌کند درحالی‌که به اسلام یعنی دین توحید خالص برای الله فراخوانده می‌شود، و الله مردمی را که با شرک و گناهان به خودشان ستم می‌کنند، به هدایت و راستی توفیق نمی‌دهد.
این تکذیب‌ کنندگان می‌خواهند با سخنان فاسد و تخریب حق نور الله را خاموش کنند، حال آن‌که الله برخلاف میل آنها نورش را با اظهار دین خویش در تمام زمین و بالابردن کلمه‌اش کامل می‌گرداند.
الله همان ذاتی است که رسولش محمد صلی الله علیه وسلم را با دین اسلام، دین هدایت و راهنمایی به خیر، دین علم سودمند و عمل صالح، فرستاد؛ تا برخلاف میل مشرکان که نفرت دارند از اینکه دین اسلام در زمین قدرت یابد آن را بر تمام ادیان برتری دهد.
ای کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اید، و به احکامش عمل کرده‌اید، آیا شما را به تجارتی سودآور که شما را از عذابی دردناک نجات می‌دهد راهنمایی و هدایت کنم؟
این تجارت سودآور آن است که به الله و رسولش ایمان آورید، و با انفاق اموال‌تان و بخشیدن جان‌های‌تان در جستجوی رضایت او تعالی در راه او سبحانه بجنگید؛ این کار برای‌تان بهتر است اگر بدانید. پس به‌سوی آن بشتابید.
و سود این تجارت آن است که الله گناهان‌تان را برای شما می‌آمرزد، و شما را به بهشت‌هایی که رودها از زیر کاخ‌ها و درختانش جاری است وارد می‌کند، و شما را در مسکن‌های خوش‌اقامتی در بهشت که هرگز از آنها جابه‌جا نمی‌شوید وارد می‌سازد. این جزای مذکور، همان رستگاری بزرگی است که هیچ رستگاری‌ای با آن برابری نمی‌کند.
و سود دیگر این تجارت که شما آن را دوست می‌دارید در دنیا پیش افتاده است، و آن اینکه الله شما را در برابر دشمنان‌تان یاری می‌کند، و پیروزی‌ای نزدیک است یعنی فتح مکه و غیر آن را که بر شما می‌گشاید. و - ای رسول- مؤمنان را به پیروزی در دنیا و دستیابی به بهشت در آخرت که آنها را راضی می‌سازد مژده بده.
ای کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اید و به احکامش عمل کرده‌اید، با یاری دین الله که رسول‌تان آن را آورد یاران الله باشید همانند حواریون آن‌گاه که عیسی علیه السلام به آنها گفت: یاران من در راه الله چه کسانی هستند؟ و آنها سریع به او پاسخ دادند: ما یاران الله هستیم. سپس گروهی از بنی‌اسرائیل به عیسی علیه السلام ایمان آوردند، و گروهی دیگر به او کفر ورزیدند. ما کسانی را که به عیسی علیه السلام ایمان آوردند در برابر کسانی‌که به او کفر ورزیدند یاری کردیم، تا بر آنها چیره شدند.
سورة الصف
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورة (الصَّفِّ) من السُّوَر المدنية، وهي من (المسبِّحات) التي تبدأ بـ{سَبَّحَ}، نزلت بعد سورة (التغابُنِ)، وقد طالبت المؤمنين بأن يكونوا على قلبِ رجلٍ واحد، متَّحِدِين بالتمسك بهذا الكتاب، وواقفين صفًّا واحدًا في الجهاد، والمحافظة على الجماعة ما أمكن، وهو مقصدٌ عظيم من مقاصد هذا الدِّين، ومصدر من مصادر قوة أتباعه.

ترتيبها المصحفي
61
نوعها
مدنية
ألفاظها
226
ترتيب نزولها
109
العد المدني الأول
14
العد المدني الأخير
14
العد البصري
14
العد الكوفي
14
العد الشامي
14

* قوله تعالى: {سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي اْلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي اْلْأَرْضِۖ وَهُوَ اْلْعَزِيزُ اْلْحَكِيمُ ١ يَٰٓأَيُّهَا اْلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ} [الصف: 1-2]:

عن عبدِ اللهِ بن سَلَامٍ رضي الله عنه، قال: «جلَسْتُ في نَفَرٍ مِن أصحابِ رسولِ اللهِ ﷺ، فقلتُ: أيُّكم يأتي رسولَ اللهِ ﷺ فيَسألَه: أيُّ الأعمالِ أحَبُّ إلى اللهِ؟ قال: فهِبْنا أن يَسألَه منَّا أحدٌ، قال: فأرسَلَ إلينا رسولُ اللهِ ﷺ يُفرِدُنا رجُلًا رجُلًا يَتخطَّى غيرَنا، فلمَّا اجتمَعْنا عنده، أومأَ بعضُنا إلى بعضٍ: لِأيِّ شيءٍ أرسَلَ إلينا؟ ففَزِعْنا أن يكونَ نزَلَ فينا، قال: فقرَأَ علينا رسولُ اللهِ ﷺ: {سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي اْلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي اْلْأَرْضِۖ وَهُوَ اْلْعَزِيزُ اْلْحَكِيمُ ١ يَٰٓأَيُّهَا اْلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ} [الصف: 1-2]، قال: فقرَأَ مِن فاتحتِها إلى خاتمتِها»، ثم قرَأَ يحيى مِن فاتحتِها إلى خاتمتِها، ثم قرَأَ الأَوْزاعيُّ مِن فاتحتِها إلى خاتمتِها، وقرَأَها الوليدُ مِن فاتحتِها إلى خاتمتِها. أخرجه ابن حبان (٤٥٩٤).

* سورة (الصَّف):

وجهُ تسمية سورة (الصَّفِّ) بهذا الاسم: هو وقوعُ كلمةِ {صَفّٗا} فيها؛ قال تعالى: {إِنَّ اْللَّهَ يُحِبُّ اْلَّذِينَ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِهِۦ صَفّٗا كَأَنَّهُم بُنْيَٰنٞ مَّرْصُوصٞ} [الصف: 4].

* سورة (الحَوَاريِّين):

ووجهُ تسميتِها بهذا الاسم: هو ورود لفظ {اْلْحَوَارِيُّونَ} فيها مرتين في قوله تعالى: {يَٰٓأَيُّهَا اْلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُونُوٓاْ أَنصَارَ اْللَّهِ كَمَا قَالَ عِيسَى اْبْنُ مَرْيَمَ لِلْحَوَارِيِّـۧنَ مَنْ أَنصَارِيٓ إِلَى اْللَّهِۖ قَالَ اْلْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اْللَّهِۖ} [الصف: 14].

1. مطابقة القول والعمل في شأن الجهاد (١-٤).

2. موقف الكفار من دعوة الأنبياء (٥- ٩).

3. التِّجارة الرابحة (١٠-١٤).

ينظر: "التفسير الموضوعي لسور القرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (8 /127).

مقصدُ سورة (الصَّفِّ) بيِّنٌ في اسمها؛ وهو الاجتماعُ، والوَحْدة، والتمسك بحبلِ الله المتين؛ ليكونَ المؤمنون صفًّا واحدًا في قلوبهم وأبدانهم.

وفي ذلك يقول البِقاعيُّ: «مقصودها: الحثُّ على الاجتهاد التام، والاجتماعِ على قلبٍ واحد، في جهادِ مَن دعت (الممتحنةُ) إلى البراءة منهم؛ بحَمْلِهم على الدِّين الحق، أو مَحْقِهم عن جديد الأرض؛ تنزيهًا للملكِ الأعلى عن الشرك، وصيانةً لجَنابه الأقدس عن الإفك، ودلالةً على الصِّدق في البراءة منهم، والعداوة لهم.

وأدلُّ ما فيها على هذا المقصدِ: الصفُّ؛ بتأمُّل آيته، وتدبُّر ما له من جليلِ النفع في أوله وأثنائه وغايته». "مصاعد النظر للإشراف على مقاصد السور" للبقاعي (3 /81).