ترجمة سورة المدّثر

الترجمة الكردية

ترجمة معاني سورة المدّثر باللغة الكردية من كتاب الترجمة الكردية.
من تأليف: حمد صالح باموكي .

ﰡ

ﮪﮫ ﰀ​
ئەی ئەو کەسەی کە خۆت پێچاوەتەوە
ﮭﮮ ﰁ​
ھەستە (خەڵکی) بێدار کەرەوە
ﮰﮱ ﰂ​
وە پەروەردگارت بە گەورە بگرە
ﯔﯕ ﰃ​
وە پۆشاکت بە پاك ڕابگرە
ﯗﯘ ﰄ​
بەردەوام بە لەوازھێنان لە بت پەرستی و گوناە
ﯚﯛﯜ ﰅ​
وە شت مەبەخشە وبەزۆری بزانیت
ﯞﯟ ﰆ​
وە لەبەر پەروەردگارت خۆت ڕابگرە
ﯡﯢﯣﯤ ﰇ​
ھەر کاتێك کە فوکرا بە کەڕەنادا
ﯦﯧﯨﯩ ﰈ​
ئەو ڕۆژە ڕۆژێکی سەخت وگرانە
ﯫﯬﯭﯮ ﰉ​
لەسەر کافران سووك وئاسان نیە
ﯰﯱﯲﯳ ﰊ​
واز لە من وئەو کەسە بهێنە کە دروستم کردووە بە تەنھا
ﯵﯶﯷﯸ ﰋ​
وە دارایی زۆر وزەبەندەم پێداوە
ﯺﯻ ﰌ​
وە کوڕانی ئامادە وبەردەست
ﯽﯾﯿ ﰍ​
وە ھۆی ژیانم بۆ ڕاخستووە بە چۆن ڕاخستنێك
ﰁﰂﰃﰄ ﰎ​
دوای ئەمانەش ھێشتا بە تەمایە زیاتری بدەمێ
ﰆﰇﰈﰉﰊﰋ ﰏ​
نا، (چاوەڕوان نەبێت) بە ڕاستی ئەو دەربارەی ئایەت ونیشانەکانی ئێمە بێباوەڕێکی کەلە ڕەقە
ﰍﰎ ﰐ​
بەم زووانە سزای سەختی پێ دەچەژم
ﰐﰑﰒ ﰑ​
(چونکە) بیری کردەوە وھەڵیسەنگاند (قسەکەی خۆی)
ﭑﭒﭓ ﰒ​
دەك بە کوشت چێ چۆنی ھەڵسەنگاند
ﭕﭖﭗﭘ ﰓ​
دووبارە بە کوشت چێ چۆنی لێکداوەتەوە
ﭚﭛ ﰔ​
لە پاشان تەماشایەکی کرد
ﭝﭞﭟ ﰕ​
ئەوسا ناوچەوانی گرژ وڕووی ترش کرد
ﭡﭢﭣ ﰖ​
ئەمجا بە فیزێکەوە پشتی ھەڵکرد
ﭥﭦﭧﭨﭩﭪ ﰗ​
جا ووتی ئەم قورئانە ھیچی تر نیە جادوویەك نەبێ کە وەرگیراوە
ﭬﭭﭮﭯﭰ ﰘ​
ئەم قورئانە ھەر گوفتاری مرۆڤە
ﭲﭳ ﰙ​
(ئەو کەسە) زوو دەیخەمە دۆزەخەوە
ﭵﭶﭷﭸ ﰚ​
تۆ چووزانیت کە دۆزەخ چیە ؟
ﭺﭻﭼﭽ ﰛ​
(ئاگرێکە) ھیچ ناھێڵێتەوە وواز ناھێنێ
ﭿﮀ ﰜ​
(بە یەکەم ھاڵاو) پێست ڕەش دەکاتەوە ودەیبرژێنێت
ﮂﮃﮄ ﰝ​
نۆزدە فریشتە ئەوەتان بە سەریەوە
ﮆﮇﮈﮉﮊﮋﮌﮍﮎﮏﮐﮑﮒﮓﮔﮕﮖﮗﮘﮙﮚﮛﮜﮝﮞﮟﮠﮡﮢﮣﮤﮥﮦﮧﮨﮩﮪﮫﮬﮭﮮﮯﮰﮱﯓﯔﯕﯖﯗﯘﯙﯚﯛﯜﯝﯞﯟﯠﯡﯢﯣ ﰞ​
ھەر فریشتەمان کردووە بە کار بەدەستی دۆزەخ وە ژمارەی ئەو فریشتانەمان نەگێڕاوە مەگەر بۆ تاقی کردنەوەی ئەوانەی بێ باوەڕن، تا ئەوانەی کتێبیان پێدراوە دڵنیا بن وە بڕوادارەکان بڕواکەیان زیاد بکات وە ھیچیان دوو دڵ نەبن ئەوانەی کتێبیان پێدراوە، ئیماندارانیش، وە تا بڵێن ئەوانەی کە نەخۆشی (ناپاکیی) یان لە دڵایە وە بێ بڕواکان، خوا چی مەبەستە بەم ژمارەیە کە لە غەریبیدا وەك مەسەل وایە، ئا بەوجۆرە خوا ئەو کەسەی کە بیەوێت گومڕای دەکات وە ئەو کەسەی کە بیەوێت ڕێنمونی دەکات وە کەس ژمارەی لەشکر وسەربازانی پەروەردگاری تۆ نازانێت جگە خۆی نەبێت وە ئەم ئایەتانە ھەر ئامۆژگاری و پەندن بۆ ئادەمی
ﯥﯦ ﰟ​
نا، (وانیە) سوێند بە مانگ
ﯨﯩﯪ ﰠ​
وە سوێند بەشەو کە پشت ھەڵ دەکات ودەڕوا
ﯬﯭﯮ ﰡ​
وە سوێند بە بەرەبەیان کە ڕوون دەبێتەوە
ﯰﯱﯲ ﰢ​
بێ گومان سەقەر (دۆزەخ) یەکێکە لەشتە سامناکە گەورەکان
ﯴﯵ ﰣ​
ترسێنەرە بۆ ھەموو خەڵکی
ﯷﯸﯹﯺﯻﯼﯽ ﰤ​
بۆ ئەو کەسەتان کە دەیەوێت پێش بکەوێت (لە چاکەدا) یان دواکەوێت
ﯿﰀﰁﰂﰃ ﰥ​
ھەموو کەسێك بارمتەی کار وکردەوەی خۆیەتی
ﰅﰆﰇ ﰦ​
جگە ھاوەڵانی دەستی ڕاست (چاکەکاران) نەبێت
ﰉﰊﰋ ﰧ​
کە لە باخاتی بەھەشتدا پرسیار لە یەکتری دەکەن
ﰍﰎ ﰨ​
لە (حاڵی) تاوان باران
ﰐﰑﰒﰓ ﰩ​
(ھەر لە بەھەشتیەكان وەڵام ئەداتەوە کە دیوومانن وپێمان ووتوون) چی ئێوەی خستووەتە دۆزەخەوە
ﰕﰖﰗﰘﰙ ﰪ​
ئەوانیش وتیان: ئێمە لە نوێژ گەران نەبووین
ﰛﰜﰝﰞ ﰫ​
وە خۆراکمان نەدەدا بە ھەژاران
ﰠﰡﰢﰣ ﰬ​
وەڕۆ دەچووین لەگەڵ ئەوانەی کە ڕۆ دەچوون (لە قسەی خراپە وبێ شەرعیدا)
ﰥﰦﰧﰨ ﰭ​
وە باوەڕمان بە ڕۆژی دوایی نەبوو
ﰪﰫﰬ ﰮ​
تا مردن یەخەی پێگرتین
ﭑﭒﭓﭔ ﰯ​
ئیتر تکای تکاکاران ھیچ قازانجێکیان پێ ناگەیەنێت
ﭖﭗﭘﭙﭚ ﰰ​
ئەوە چیانە ڕوو وەردەگێڕن لە ئامۆژگاری قورئان
ﭜﭝﭞ ﰱ​
ئەڵێی کەرە کێوی سڵ کەرن
ﭠﭡﭢ ﰲ​
لە شێر، (یان لەدەست کۆمەڵی تیر ھاوێژ) ھەڵھاتوون
ﭤﭥﭦﭧﭨﭩﭪﭫﭬ ﰳ​
بەڵکو ھەموو یەکێك لەوان ئەیەوێت چەندەھا نامەی کراوەی بۆ بنێردرێ(لە خواوە کە بڕوا بە موحەممەد ﷺ بهێنێت)
ﭮﭯﭰﭱﭲﭳ ﰴ​
با چاوەڕوانی ئەوە نەبن بەڵکو ھەر ناترسن لە ڕۆژی دوایی
ﭵﭶﭷ ﰵ​
با پەشیمان بنەوە بە ڕاستی قورئان پەند وئامۆژگاریە
ﭹﭺﭻ ﰶ​
ئەمجا ھەر کەسێك بیەوێت با پەندی لێ وەربگرێت
ﭽﭾﭿﮀﮁﮂﮃﮄﮅﮆﮇﮈ ﰷ​
ئامۆژگاری قورئان وەرناگرن مەگەر خوا بیەوێت، خوا شیاوی لێ ترسانە، وە شیاوی لێ خۆشبوونە
سورة المدثر
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورة (المُدثِّر) من السُّوَر المكية، نزلت بعد سورة (المُزمِّل)، وقد جاء فيها أمرُ النبي صلى الله عليه وسلم بدعوة الخَلْقِ إلى الإيمان، وتقريرُ صعوبة يوم القيامة على أهل الكفر والعصيان، وتهديدُ الوليد بن المغيرة بنقضِ القرآن، وبيانُ عدد زبانية النِّيران، وأن كلَّ أحد رهنُ الإساءة والإحسان، ومَلامةُ الكفار على إعراضهم عن الإيمان، وذِكْرُ وعدِ الكريم بالرحمة والغفران.

ترتيبها المصحفي
74
نوعها
مكية
ألفاظها
256
ترتيب نزولها
4
العد المدني الأول
55
العد المدني الأخير
55
العد البصري
56
العد الكوفي
56
العد الشامي
55

قوله تعالى: {يَٰٓأَيُّهَا اْلْمُدَّثِّرُ ١ قُمْ فَأَنذِرْ ٢ وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ} [المدثر: 1-3]:

عن جابرِ بن عبدِ اللهِ رضي الله عنهما، قال: «قال ﷺ: جاوَرْتُ بحِرَاءٍ، فلمَّا قضَيْتُ جِواري، هبَطْتُ، فنُودِيتُ، فنظَرْتُ عن يميني فلَمْ أرَ شيئًا، ونظَرْتُ عن شِمالي فلَمْ أرَ شيئًا، ونظَرْتُ أمامي فلَمْ أرَ شيئًا، ونظَرْتُ خَلْفي فلَمْ أرَ شيئًا، فرفَعْتُ رأسي فرأَيْتُ شيئًا، فأتَيْتُ خديجةَ، فقلتُ: دَثِّرُوني، وصُبُّوا عليَّ ماءً باردًا، قال: فدثَّرُوني، وصَبُّوا عليَّ ماءً باردًا، قال: فنزَلتْ: {يَٰٓأَيُّهَا اْلْمُدَّثِّرُ ١ قُمْ فَأَنذِرْ ٢ وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ} [المدثر: 1-3]». أخرجه البخاري (٤٩٢٢).

* قوله تعالى: {ذَرْنِي وَمَنْ خَلَقْتُ وَحِيدٗا} [المدثر: 11]:

عن ابنِ عباسٍ رضي الله عنهما: «أنَّ الوليدَ بنَ المُغيرةِ جاء إلى النبيِّ صلى الله عليه وسلم، فقرَأَ عليه القرآنَ، فكأنَّه رَقَّ له، فبلَغَ ذلك أبا جهلٍ، فأتاه فقال: يا عَمِّ، إنَّ قومَك يرَوْنَ أن يَجمَعوا لك مالًا، قال: لِمَ؟ قال: ليُعطُوكَه؛ فإنَّك أتَيْتَ مُحمَّدًا لِتَعرَّضَ لِما قِبَلَه، قال: قد عَلِمتْ قُرَيشٌ أنِّي مِن أكثَرِها مالًا! قال: فقُلْ فيه قولًا يبلُغُ قومَك أنَّك مُنكِرٌ له، أو أنَّك كارهٌ له، قال: وماذا أقول؟! فواللهِ، ما فيكم رجُلٌ أعلَمُ بالأشعارِ منِّي، ولا أعلَمُ برَجَزِه ولا بقَصِيدِه منِّي، ولا بأشعارِ الجِنِّ، واللهِ، ما يُشبِهُ الذي يقولُ شيئًا مِن هذا، وواللهِ، إنَّ لِقولِه الذي يقولُ حلاوةً، وإنَّ عليه لَطلاوةً، وإنَّه لَمُثمِرٌ أعلاه، مُغدِقٌ أسفَلُه، وإنَّه لَيعلو، وما يُعلَى، وإنَّه لَيَحطِمُ ما تحته، قال: لا يَرضَى عنك قومُك حتى تقولَ فيه، قال: فدَعْني حتى أُفكِّرَ، فلمَّا فكَّرَ، قال: هذا سِحْرٌ يُؤثَرُ، يأثُرُه مِن غيرِه؛ فنزَلتْ: {ذَرْنِي وَمَنْ خَلَقْتُ وَحِيدٗا} [المدثر: 11]». أخرجه الحاكم (3872).

* سورة (المُدثِّر):

سُمِّيت سورة (المُدثِّر) بهذا الاسم؛ لوصفِ الله نبيَّه بهذا اللفظ في أوَّل السورة.

و(المُدثِّر): هو لابِسُ الدِّثار، وفي ذلك إشارةٌ إلى حديثِ جابرِ بن عبدِ اللهِ رضي الله عنهما، قال: «قال ﷺ: جاوَرْتُ بحِرَاءٍ، فلمَّا قضَيْتُ جِواري، هبَطْتُ، فنُودِيتُ، فنظَرْتُ عن يميني فلَمْ أرَ شيئًا، ونظَرْتُ عن شِمالي فلَمْ أرَ شيئًا، ونظَرْتُ أمامي فلَمْ أرَ شيئًا، ونظَرْتُ خَلْفي فلَمْ أرَ شيئًا، فرفَعْتُ رأسي فرأَيْتُ شيئًا، فأتَيْتُ خديجةَ، فقلتُ: دَثِّرُوني، وصُبُّوا عليَّ ماءً باردًا، قال: فدثَّروني، وصَبُّوا عليَّ ماءً باردًا، قال: فنزَلتْ: {يَٰٓأَيُّهَا اْلْمُدَّثِّرُ ١ قُمْ فَأَنذِرْ ٢ وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ} [المدثر: 1-3]». أخرجه البخاري (٤٩٢٢).

1. إرشاد النبيِّ صلى الله عليه وسلم في بَدْءِ الدعوة (١-١٠).

2. تهديد زعماءِ الكفر (١١-٣٠).

3. الحِكْمة في اختيار عدد خَزَنة جهنَّم (٣١-٣٧).

4. الحوار بين أصحاب اليمين وبين المجرِمين (٣٨-٥٦).

ينظر: "التفسير الموضوعي لسور القرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (8 /454).

يقول ابن عاشور عما جاء فيها من مقاصدَ:

«تكريمُ النبيِّ صلى الله عليه وسلم، والأمر بإبلاغ دعوة الرسالة.
وإعلان وَحْدانية الله بالإلهية.
والأمر بالتطهُّر الحِسِّي والمعنوي.
ونبذ الأصنام.
والإكثار من الصدقات.
والأمر بالصبر.
وإنذار المشركين بهول البعث.
وتهديد مَن تصدى للطعن في القرآن، وزعم أنه قولُ البشر.
ووصف أهوال جهنَّم.
والرد على المشركين الذين استخَفُّوا بها، وزعموا قلةَ عدد حفَظتِها.
وتَحدِّي أهل الكتاب بأنهم جهلوا عددَ حفَظتِها.
وتأييسهم من التخلص من العذاب.
وتمثيل ضلالهم في الدنيا.
ومقابلة حالهم بحال المؤمنين أهلِ الصلاة، والزكاة، والتصديق بيوم الجزاء». "التحرير والتنوير" لابن عاشور (29 /293).