ترجمة سورة القيامة

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

ترجمة معاني سورة القيامة باللغة الفارسية من كتاب الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم.
من تأليف: مركز تفسير للدراسات القرآنية .

الله به روز قیامت یعنی روزی‌که مردم در برابر پروردگار جهانیان می‌ایستند سوگند یاد فرمود.
و به نفس پاک که صاحبش را بر کوتاهی در اعمال صالح، و بر انجام بدی‌ها سرزنش می‌کند سوگند یاد فرمود که به‌طور قطع مردم برای حسابرسی و جزا برانگیخته می‌شوند.
آیا انسان گمان می‌کند که پس از مرگش استخوان‌های او را برای رستاخیز جمع نخواهیم کرد؟!
آری، افزون بر جمع استخوان‌هایش ما می‌توانیم سر انگشتان او را به آفرینشی کامل همان‌گونه که بود بازگردانیم.
بلکه با انکار رستاخیز می‌خواهد بدون هیچ بازدارنده‌ای به بدکاری خویش در آینده ادامه دهد.
برای بعید شمردن، در مورد روز قیامت می‌پرسد: چه زمانی واقع می‌شود؟
آن‌گاه که چشمان سرگردان و وحشت‌زده شوند چون آنچه را تکذیب می‌کردند ببینند.
و نور ماه از بین برود.
و جرم خورشید و ماه جمع شود.
انسان بدکار در آن روز می‌گوید: راه فرار کجا است؟!
در آن روز نه راه فراری است، و نه هیچ جای پناهی که بدکار به آن روی آورد، و نه هیچ پناهگاهی که به آن پناه برده شود.
- ای رسول- در آن روز بازگشتگاه و هدف برای حسابرسی و جزا به‌سوی پروردگارت است.
در آن روز انسان از اعمالی‌که قبل از وفات فرستاده، و اعمالی‌که پس از خود به‌جای گذاشته است باخبر می‌شود.
بلکه انسان بر خودش گواه است چون اعضای او به گناهانی که کسب کرده است گواهی می‌دهند.
و اگر عذرهایی بیاورد که با آنها از خودش دفاع کند که عمل بدی را انجام نداده است هرگز سودی به او نمی‌رساند.
- ای رسول- زبانت را به قرآن از روی عجله به اینکه از ذهنت فرار کند حرکت نده.
زیرا برعهدۀ ما است که آن را برای تو در سینه‌ات جمع کنیم، و قرائت آن را بر زبانت استوار سازیم.
پس هرگاه جبرئیل علیه السلام قرائت آن را بر تو کامل کرد به قرائت او گوش ده و بشنو.
تفسیر آن به تو نیز برعهدۀ ما است.
هرگز، امر چنین نیست که شما محال ‌بودن رستاخیز را ادعا می‌کنید، زیرا می‌دانید کسی‌که بر آفرینش نخستین شما توانا باشد از زنده‌کردن شما پس از مرگ‌تان ناتوان نیست، اما سبب تکذیب رستاخیز توسط شما فقط این است که شما زندگی دنیا را که به سرعت پایان می‌یابد دوست دارید.
و زندگی آخرت را رها می‌کنید که راه (دستیابی به) آن انجام طاعاتی است که الله شما را به آن فرمان داده، و ترک محرماتی که شما را از آن نهی کرده است.
چهره‌های اهل ایمان و سعادت در آن روز شاداب و منور است.
و به‌سوی پروردگارشان می‌نگرند و از آن بهره‌مند می‌شوند.
و چهره‌های کافران و بدبختان در آن روز در هم کشیده است.
یقین دارند که کیفری بزرگ، و عذابی دردناک بر آنها فرود می‌آید.
امر چنان نیست که مشرکان تصور کرده‌اند که وقتی مُردند عذاب نمی‌شوند، پس هنگامی‌که جان یکی از آنها به گلوگاهش برسد.
و مردم به یکدیگر بگویند: آیا کسی هست که بر او رُقیه بخوانَد شاید شفا یابد؟!
و کسی‌که در حال جان‌کندن است یقین پیدا کند که جدایی دنیا با مرگ فرا رسیده است.
و در پایان دنیا و شروع آخرت، سختی‌ها جمع شوند.
در این هنگام، مرده به‌سوی پروردگارش رانده می‌شود.
پس کافر به آنچه رسولش آورد ایمان نیاورد، و برای الله سبحانه نماز نگزارد.
بلکه آنچه را رسولش نزد او آورد تکذیب کرد، و از آن روی گرداند.
به‌علاوه، این کافر درحالی‌که متکبرانه راه می‌رفت به‌سوی خانواده‌اش رفت.
پس الله کافر را تهدید کرد که عذابش به تحقیق او را دنبال می‌کند و به او نزدیک شده است.
سپس همان جمله را برای تاکید تکرار کرد، و فرمود: ﴿ثُمَّ أَوْلَى لَكَ فَأَوْلَى﴾؛ «باز هم وای بر تو! پس وای بر تو!».
آیا انسان گمان می‌کند که الله او را بیهوده بدون اینکه او را به شریعتی مکلف سازد رها می‌کند؟
آیا این انسان روزی یک نطفه از منی که در رحم ریخته می‌شود نبود؟
سپس تکه‌ای از خون جامد نبود؟ سپس الله او را نیافرید؟ و آفرینش او را کامل نکرد؟
سپس از جنس او دو نوع: مرد و زن قرار نداد؟!
آیا ذاتی‌که انسان را از نطفه‌ای سپس از خون بسته‌ای آفرید بر زنده‌کردن دوبارۀ مردگان برای حسابرسی و جزا توانا نیست؟! آری، به‌راستی‌که بر این کار توانا است.
سورة القيامة
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورة (القيامة) من السُّوَر المكية، نزلت بعد سورة (القارعة)، وقد تحدَّثتْ عن القيامة، وما يقترن بها من أهوالٍ، وحالِ الإنسان في هذا اليوم العصيب، مقارنةً بما كان عليه في الدنيا من غفلةٍ واستبعاد لهذا اليوم، مع الدعوةِ للاستعداد لهذا اليوم.

ترتيبها المصحفي
75
نوعها
مكية
ألفاظها
165
ترتيب نزولها
31
العد المدني الأول
39
العد المدني الأخير
39
العد البصري
39
العد الكوفي
40
العد الشامي
39

* قوله تعالى: {لَا تُحَرِّكْ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِۦٓ} [القيامة: 16]:

عن موسى بن أبي عائشةَ، قال: حدَّثَنا سعيدُ بن جُبَيرٍ، عن ابنِ عباسٍ رضي الله عنهما في قوله تعالى: {لَا تُحَرِّكْ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِۦٓ} [القيامة: 16]، قال: «كان النبيُّ صلى الله عليه وسلم يُعالِجُ مِن التنزيلِ شِدَّةً، وكان يُحرِّكُ شَفَتَيهِ - فقال لي ابنُ عباسٍ: فأنا أُحرِّكُهما لك كما كان رسولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم يُحرِّكُهما، فقال سعيدٌ: أنا أُحرِّكُهما كما كان ابنُ عباسٍ يُحرِّكُهما، فحرَّكَ شَفَتَيهِ -؛ فأنزَلَ اللهُ عز وجل: {لَا تُحَرِّكْ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِۦٓ ١٦ إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُۥ وَقُرْءَانَهُۥ} [القيامة: 16-17]، قال: جَمْعُه في صدرِك، ثم تَقرَؤُه، {فَإِذَا قَرَأْنَٰهُ فَاْتَّبِعْ قُرْءَانَهُۥ} [القيامة: 18]، قال: فاستمِعْ له وأنصِتْ، ثم إنَّ علينا أن تَقرأَه، قال: فكان رسولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم إذا أتاه جِبْريلُ عليه السلام استمَعَ، فإذا انطلَقَ جِبْريلُ قرَأَه النبيُّ صلى الله عليه وسلم كما أقرأَه». أخرجه البخاري (٧٥٢٤).

* سورة (القيامة):

سُمِّيت سورة (القيامة) بهذا الاسم؛ لافتتاحها بقَسَمِ الله بهذا اليومِ العظيم.

1. أهوال يوم القيامة (١-١٥).

2. طريق النجاة (١٦-١٩).

3. عَوْدٌ لمَشاهدِ القيامة (٢٠-٢٥).

4. ساعة الموت (٢٦-٤٠).

ينظر: "التفسير الموضوعي لسور القرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (8 /487).

يقول ابن عاشور رحمه الله: «اشتملت على إثباتِ البعث، والتذكيرِ بيوم القيامة، وذِكْرِ أشراطه، وإثبات الجزاء على الأعمال التي عملها الناسُ في الدنيا، واختلاف أحوال أهل السعادة وأهل الشقاء، وتكريم أهل السعادة، والتذكير بالموت، وأنه أول مراحلِ الآخرة، والزَّجر عن إيثار منافعِ الحياة العاجلة على ما أُعِدَّ لأهل الخير من نعيم الآخرة». "التحرير والتنوير" لابن عاشور (29 /337).