ترجمة سورة عبس

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

ترجمة معاني سورة عبس باللغة الفارسية من كتاب الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم.
من تأليف: مركز تفسير للدراسات القرآنية .

رسول‌الله صلی الله علیه وسلم چهره در هم کشید و روی گرداند.
به خاطر آمدن عبدالله بن أمّ مکتومِ نابینا تا از او راهنمایی بگیرد، او در حالی آمد که رسول صلی الله علیه وسلم سرگرم گفتگو با بزرگان مشرکان بود و آرزو می‌کرد که آنها هدایت شوند.
و - ای رسول- تو چه می‌دانی شاید این نابینا از گناهانش پاک شود؟!
یا از اندرزهایی که از تو می‌شنود پند بگیرد، و از آنها نفع ببرد.
اما کسی‌که با مالی که دارد خودش را از ایمان به آنچه آورده‌ای بی‌نیاز می‌داند.
تو به او می‌پردازی، و به‌سوی او روی می‌آوری.
و اگر با توبه به‌سوی الله از گناهانش پاک نشود چه چیزی به تو می‌رسد.
و اما کسی‌که در جستجوی خیر، شتابان نزد تو آمد.
درحالی‌که از پروردگارش می‌ترسید.
تو به جای او به بزرگان مشرکان می‌پردازی.
امر این‌گونه نیست، بلکه فقط اندرز و یادآوری است برای کسی‌که بپذیرد.
که هرکس بخواهد الله را یاد کند، او تعالی را یاد کند و از آنچه در قرآن است اندرز گیرد.
پس این قرآن در صحیفه‌هایی گرامی نزد فرشتگان است.
بالابرده‌شده در مکانی مرتفع و پاک که هیچ آلودگی و پلیدی‌ای به آن نمی‌رسد.
و این صحیفه‌ها در دستان رسولانی از فرشتگان است.
که نزد پروردگارشان گرامی هستند، و خیر و طاعات زیادی انجام می‌دهند.
نابود باد انسان کافر؛ چه شدید است کفر او به الله!
الله او را از چه چیزی آفرید که در زمین تکبر می‌ورزد و از الله ناسپاسی می‌کند؟!
از آبی اندک او را آفرید، سپس آفرینش او را مرحله به مرحله اندازه‌گیری کرد.
و بعد از این مراحل، خروج از شکم مادرش را برای او آسان کرد.
سپس بعد از اینکه عمری در زندگی برایش مقدر کرد او را میراند، و قبری برایش قرار داد که تا زمانی‌که برانگیخته می‌شود در آن می‌ماند.
سپس هرگاه بخواهد او را برای حسابرسی و جزا برمی‌انگیزد.
امر آن‌گونه که این کافر می‌پندارد نیست که حقوقی را که برای پروردگارش برعهدۀ او است ادا کرد، زیرا او فرائضی را که الله برایش واجب گرداند ادا نکرده است.
پس انسان کافرِ به الله، باید به طعامش که آن را می‌خورد بنگرد که چگونه به دست آمده است؟!
که اصلش از باران شدید و فراوانِ نازل‌شده از آسمان است.
سپس زمین را بارور ساختیم و از گیاهان شکافت.
پس در آن گندم و ذرت و سایر دانه‌ها را رویاندیم.
و انگور و علوفۀ تر در آن رویاندیم، تا غذایی برای دام‌های‌شان باشد.
و زیتون و درخت خرما در آن رویاندیم.
و باغ‌هایی با درختان زیاد در آن رویاندیم.
و میوه‌ها، و چراگاه‌هایی برای دام‌های‌شان در آن رویاندیم.
برای بهره‌مندی شما، و بهره‌مندی دام‌هایتان.
پس وقتی آن فریاد بزرگ که گوش‌ها را می‌خراشد، یعنی دمیدن دوم فرا رسد.
روزی‌که انسان از برادرش می‌گریزد.
و از مادر و پدرش فرار می‌کند.
و از همسر و فرزندانش فرار می‌کند.
برای هر یک از آنها اندوه سختی در آن روز است که او را از دیگری بازمی‌دارد.
در آن روز چهره‌های خوشبختان درخشان است.
به آنچه الله از رحمت خویش برای‌شان فراهم آورده است خندان و شادمان هستند.
و در آن روز بر چهره‌های بدبختان غباری نشسته است.
تاریکی‌ای آنها را می‌پوشاند.
اینها که حالت مذکور را دارند همان کسانی هستند که هم مرتکب کفر و هم مرتکب گناهان شدند.
سورة عبس
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورة (عبَسَ) من السُّوَر المكية، وقد نزلت في عتابِ الله نبيَّه صلى الله عليه وسلم في إعراضه عن ابنِ أمِّ مكتومٍ الأعمى، بسبب انشغاله مع صناديدِ قريش، وهذا العتاب لتعليم النبي صلى الله عليه وسلم المقارنةَ بين المصالح والمفاسد، وإعلاءٌ من شأن النبي صلى الله عليه وسلم، كما جاءت السورة على ذكرِ آيات الله ونِعَمه على خَلْقِه؛ مذكِّرةً إياهم بيوم (الصاخَّة)، حين ينقسم الناس إلى أهل جِنان، وأهل نيران.

ترتيبها المصحفي
80
نوعها
مكية
ألفاظها
133
ترتيب نزولها
24
العد المدني الأول
42
العد المدني الأخير
42
العد البصري
41
العد الكوفي
42
العد الشامي
40

* قوله تعالى: {عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ ١ أَن جَآءَهُ اْلْأَعْمَىٰ ٢ وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ ٣ أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ اْلذِّكْرَىٰٓ} [عبس: 1-4]:

عن عُرْوةَ، عن عائشةَ أمِّ المؤمنين رضي الله عنها، قالت: «أُنزِلتْ في ابنِ أمِّ مكتومٍ الأعمى»، قالت: «أتى النبيَّ ﷺ، فجعَلَ يقولُ: يا نبيَّ اللهِ، أرشِدْني! قالت: وعند النبيِّ ﷺ رجُلٌ مِن عُظَماءِ المشركين، فجعَلَ النبيُّ ﷺ يُعرِضُ عنه، ويُقبِلُ على الآخَرِ، فقال النبيُّ ﷺ: «يا فلانُ، أتَرى بما أقولُ بأسًا؟»، فيقولُ: لا؛ فنزَلتْ: {عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ} [عبس: 1]». أخرجه ابن حبان (٥٣٥).

* سورة (عبَسَ):

سُمِّيت سورة (عبَسَ) بذلك؛ لقوله تعالى في أولها: {عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ} [عبس: 1].

1. عتابُ المُحبِّ (١-١٦).

2. تفكُّر وتدبُّر (١٧-٣٢).
3. يومَك.. يومَك (٣٣-٤٢).

ينظر: "التفسير الموضوعي لسور القرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (9 /41).

عتابُ اللهِ نبيَّه صلى الله عليه وسلم عتابَ المُحبِّ؛ لتزكيةِ نفس النبي صلى الله عليه وسلم، ولتعليمه الموازنةَ بين مراتبِ المصالح والمفاسد، وفي حادثةِ عُبُوسِه صلى الله عليه وسلم في وجهِ الأعمى أوضَحُ الدلالة على ذلك.

ينظر: "مصاعد النظر للإشراف على مقاصد السور" للبقاعي (3 /157)، "التحرير والتنوير" لابن عاشور (30 /102).