ترجمة سورة الواقعة

الترجمة الطاجيكية - عارفي

ترجمة معاني سورة الواقعة باللغة الطاجيكية من كتاب الترجمة الطاجيكية - عارفي.
من تأليف: فريق متخصص مكلف من مركز رواد الترجمة بالشراكة مع موقع دار الإسلام .

Ҳангоме ки воқеаи қиёмат рух диҳад
[Хоҳед дид, ки] Дар вуқуи он дурӯғе нест
[Гурӯҳеро] Хор мекунад ва [гурӯҳеро] рафъати мақом мебахшад
Он гоҳ ки замин ба сахтӣ ларзонда шавад
Ва кӯҳҳо ба тамомӣ муталошӣ гардад
Ва [ҳамчун] ғуборе пароканда шавад
Ва шумо ба се гурӯҳ тақсим шавед
[Нахуст] Саодатмандон [ҳастанд]; чи саодатмандоне [ва чи наку ҷойгоҳе]!
Ва [гурӯҳи дигар] тирабахтон [ҳастанд]; чи тирабахтоне [ва чи бад ҷойгоҳе]!
Ва [савумин гурӯҳ] пешгомон, ки [дар некиҳо] сабқат гирифтанд
Онон муқаррабони [даргоҳи илоҳӣ] ҳастанд
Дар боғҳои пурнеъмат [-и биҳишт ҷой доранд]
Гурӯҳи бисёре аз онон дар зумраи пешиниён ҳастанд [хоҳ аз уммати ислом ё аз умматҳои гузашта];
ва андаке аз ояндагон [ва мутааххирон] ҳастанд
Ки бар тахтҳои гавҳарнишон
рӯбарӯи ҳам такя задаанд
Навҷавононе ҳамвора шодоб гирди онон [ба хидмат] мегарданд
Бо ҷомҳо ва кузаҳо ва қадаҳҳое аз шароби ҷорӣ
[Шаробе] Ки аз нӯшиданаш сардард намегарданд ва дастхуши мастӣ намешаванд
Ва аз ҳар мева [дар ихтиёр доранд]
ва гӯшти паранда, ки бихоҳанд
Ва ҳуроне ғизолчашм
Ҳамчун марвориди пинҳон дар садаф
[Инҳо ҳама] Подоши аъмолашон аст
Дар он ҷо [сухани] ёва ва гуноҳолуд нахоҳанд шунид
Дар он ҷо сухане ҷуз салом ва дуруд [-и фариштагон ва биҳиштиён] нест
Ва [аммо] саодатмандон; чи саодатмандоне!
Дар канори дарахтони бехори сидр [ҳастанд]
Ва дарахтони мавз бо хушаҳои барҳамнишаста
Бо сояе густурда
Ва оби ҳамвора равон
Ва меваҳое фаровон,
ки на тамом шавад ва на мамнуъ гардад
Ва бистарҳои барафрошта [ва арзишманд]
Ва ҳамсароне, ки бо офаринише вижа падид овардем [ки зебоӣ ва ҷавонии ҷовидон доранд]
Ҳамвора душизаанд
ва шавҳардӯстоне ҳамсиннусол ҳастанд
[Ҳамаи ин неъматҳо] Барои саодатмандон аст,
Дар боғҳои пурнеъмат [-и биҳишт ҷой доранд]
ки бархе аз онон дар зумраи пешиниён ва бархе дигар дар зумраи мутааххирон ҳастанд
Ва [аммо] тирабахтон; чи тирабахтоне!
Дар миёни боди заҳрогин ва оби ҷӯшон қарор доранд
Ва сояҳое аз дуди сиёҳ,
ки на хунук аст ва на хуш
Онон дар дунё сарватманду саркаш буданд
Ва бар гуноҳи бузург [-и ширк] исрор меварзиданд
Ва мегуфтанд: «Оё ҳангоме ки мурдем ва хоку устухон шудем, барангехта хоҳем шуд?
Оё ниёкони мо низ [барангехта мешаванд]?»
[Эй Паёмбар, ба кофирон] Бигӯ: «Бе тардид, гузаштагон ва ояндагон
ҳама дар ваъдагоҳи қиёмат ҷамъ хоҳанд шуд»
Он гоҳ шумо, эй гумроҳони такзибкунанда
Ҳатман, аз [меваи] дарахти зақум хоҳед хӯрд
Ва шикамҳоро аз он анбошта мекунед
Он гоҳ рӯйи он оби ҷӯшон менӯшед
Ҳамчун шутурони ташна
Ин пазироии онон дар рӯзи ҷазост
Моем, ки шуморо [аз ҳеҷ] офаридаем; пас, чаро [офариниши дубораро] бовар надоред?
Оё ба нутфае, ки [дар раҳими ҳамсаронатон] мерезед, таваҷҷуҳ кардаед?
Оё шумо онро меофаринед ё мо офаринандааш ҳастем?
Мо дар миёни шумо маргро муқаддар кардем ва нотавон нестем,
ки амсоли шуморо ҷойгузин [-и худатон] кунем ва шуморо ба гунае ки аз он бехабаред, [дар офаринише нав] падид оварем
Шумо, ки аз офариниши нахустин ба равшанӣ огоҳ шудаед, чаро [ба ёди охират намеафтед ва] панд намегиред?
Оё ба донаҳое, ки мекоред, таваҷҷуҳ кардаед?
Оё шумо ҳастед, ки онро мерӯёнед ё Мо рӯёнандаем?
Агар мехостем, хошокаш мекардем; чунон ки шигифтзада шавед
[Ва чунон нобудаш мекардем, ки бигӯед] «Мо зиён кардаем,
балки ҳама чизро аз даст додаем
Оё ба обе, ки менӯшед, таваҷҷуҳ кардаед?
Оё шумо онро аз абр фуру боридед ё Мо фуруборандаи он ҳастем
Агар мехостем, онро шӯру талх мекардем, пас, чаро сипос намегузоред?
Оё ба оташе, ки меафрӯзед, таваҷҷуҳ кардаед?
Оё шумо дарахташро офаридаед Мо офаридаем?
Мо ин оташро василаи ёдоварии [азоби дузах] ва мояи бархӯрдорӣ [ва роҳатии] мусофирон қарор додаем
Пас, [эй Паёмбар,] ба номи Парвардигори бузургат тасбеҳ гӯ [ва Ӯро ба покӣ ёд кун]
Савганд ба ҷойгоҳи ситорагон
Ки агар бидонед, савганди бузурге аст
Ки ин [гуфтор] Қуръоне гаронқадр аст
Дар лавҳи маҳфуз қарор дорад
Ҷуз фариштагони поксират касе [онро намебинад] ба он дастрасӣ надорад
Аз сӯйи Парвардигори ҷаҳониён нозил шудааст
Оё ин суханро сабук мешуморед?
Ва ба ҷойи шукри рӯзиҳое, ки ба шумо дода шудааст, онро дурӯғ мепиндоред?
Он гоҳ ки [ҷони наздиконатон] ба гулугоҳ мерасад
Ва шумо дар он ҳангом наззора мекунед
Ва Мо аз шумо ба ӯ наздиктарем, вале намебинед
Агар рост мегӯед ва ҳаргиз дар баробари аъмолатон ҷазо дода намешавед [ва қиёмате нест],
пас, чаро ҷонашро бознамегардонед?
Аммо агар ӯ дар зумраи муқаррабон бошад
Дар оромишу кушоиш ва биҳишти пурнеъмат аст
Ва агар дар зумраи саодатмандон бошад,
[ба ӯ гуфта мешавад] «Саломат ва амният бар ту бод, ки аз саодатмандон ҳастӣ»
Аммо агар аз такзибкунандагони гумроҳ [ва дар зумраи тирабахтон] бошад
бо оби ҷӯшон [аз ӯ] пазироӣ мешавад
ва ба [оташи] дузах дармеояд
Ин [ваъдаи подош ва азоб] яқинан ҳақиқат дорад [ва тардиде дар он нест]
Пас, [эй Паёмбар] бо [зикри] номи Парвардигори бузургат [ӯро] тасбеҳ гӯй
سورة الواقعة
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورة (الواقعة) من السُّوَر المكية، نزلت بعد سورة (طه)، وقد جاءت بتذكيرِ الناس بوقوع يوم القيامة؛ للدَّلالة على عظمة الله عز وجل، وترهيبًا لهم من مخالفة أوامره، ودعوةً لهم إلى اتباع الدِّين الحق وتركِ الباطل، وخُتمت السورة الكريمة بتعظيمِ القرآن، وصدقِ أخباره وما جاء به، وقد أُثر عن النبي صلى الله عليه وسلم قراءتُه لها في صلاة الفجر.

ترتيبها المصحفي
56
نوعها
مكية
ألفاظها
380
ترتيب نزولها
46
العد المدني الأول
99
العد المدني الأخير
99
العد البصري
97
العد الكوفي
96
العد الشامي
99

* قوله تعالى: {فَلَآ أُقْسِمُ بِمَوَٰقِعِ اْلنُّجُومِ ٧٥ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ ٧٦ إِنَّهُۥ لَقُرْءَانٞ كَرِيمٞ ٧٧ فِي كِتَٰبٖ مَّكْنُونٖ ٧٨ لَّا يَمَسُّهُۥٓ إِلَّا اْلْمُطَهَّرُونَ ٧٩ تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ اْلْعَٰلَمِينَ ٨٠ أَفَبِهَٰذَا اْلْحَدِيثِ أَنتُم مُّدْهِنُونَ ٨١ وَتَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ} [الواقعة: 75-82]:

عن عبدِ اللهِ بن عباسٍ رضي الله عنهما، قال: «مُطِرَ الناسُ على عهدِ النبيِّ ﷺ، فقال النبيُّ ﷺ: «أصبَحَ مِن الناسِ شاكرٌ، ومنهم كافرٌ، قالوا: هذه رحمةُ اللهِ، وقال بعضُهم: لقد صدَقَ نَوْءُ كذا وكذا»، قال: فنزَلتْ هذه الآيةُ: {فَلَآ أُقْسِمُ بِمَوَٰقِعِ اْلنُّجُومِ} [الواقعة: 75]، حتى بلَغَ: {وَتَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ} [الواقعة: 82]». أخرجه مسلم (٧٣).

* سورة (الواقعة):

سُمِّيت هذه السورة بـ(الواقعة)؛ لافتتاحِها بهذا اللفظ، ولتسميةِ النبيِّ صلى الله عليه وسلم لها بذلك:

عن أبي بكرٍ الصِّدِّيقِ رضي الله عنه، قال: «سألتُ رسولَ اللهِ ﷺ: ما شيَّبَكَ؟ قال: «سورةُ هودٍ، والواقعةِ، و{عَمَّ يَتَسَآءَلُونَ}، و{إِذَا اْلشَّمْسُ كُوِّرَتْ}»». أخرجه الترمذي (٣٢٩٧).

و(الواقعةُ): اسمٌ من أسماءِ يوم القيامة.

* سورة (الواقعة) من السُّوَر التي شيَّبتْ رسولَ الله صلى الله عليه وسلم:

عن أبي بكرٍ الصِّدِّيقِ رضي الله عنه، قال: «سألتُ رسولَ اللهِ ﷺ: ما شيَّبَكَ؟ قال: «سورةُ هودٍ، والواقعةِ، و{عَمَّ يَتَسَآءَلُونَ}، و{إِذَا اْلشَّمْسُ كُوِّرَتْ}»». أخرجه الترمذي (٣٢٩٧).

* أُثِر عن النبي صلى الله عليه وسلم قراءتُه لسورة (الواقعة) في صلاة الفجر:

عن جابرِ بن سَمُرةَ رضي الله عنه، قال: «كان رسولُ اللهِ ﷺ يُصلِّي الصَّلواتِ كنَحْوٍ مِن صلاتِكم التي تُصَلُّون اليومَ، ولكنَّه كان يُخفِّفُ، كانت صَلاتُه أخَفَّ مِن صَلاتِكم، وكان يَقرأُ في الفجرِ الواقعةَ، ونحوَها مِن السُّوَرِ». أخرجه أحمد (٢٠٩٩٥).

1. تحقيق القيامة (١-٥٦).

2. دلائلُ البعث والجزاء (٥٧-٧٤).

3. تعظيم القرآن، وصدقُ أخباره (٧٥-٩٦).

ينظر: "التفسير الموضوعي لسور القرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (7 /598).

مقصدُ سورة (الواقعة) هو التذكيرُ بوقوع يوم القيامة وهَوْلِه، ووصفُ ما يحدُثُ به؛ لتخويف الناس وترهيبهم من معصية الله عز وجل ومخالفة أمره، وفي ذلك دعوةٌ لهم للرجوع إلى الحق، والاستجابة لأمر الله.

ويُبيِّن ابن عاشور محورَها فيقول: «هو التذكيرُ بيوم القيامة، وتحقيق وقوعه.

ووصفُ ما يَعرِض لهذا العالَمِ الأرضي عند ساعة القيامة.

ثم صفة أهل الجنة وبعض نعيمهم.

وصفة أهل النار وما هم فيه من العذاب، وأن ذلك لتكذيبهم بالبعث.

وإثبات الحشر والجزاء.

والاستدلال على إمكان الخَلْق الثاني بما أبدعه الله من الموجودات بعد أن لم تكن.

والاستدلال بدلائل قدرة الله تعالى.

والاستدلال بنزعِ الله الأرواحَ من الأجساد والناس كارهون لا يستطيع أحدٌ مَنْعَها من الخروج، على أن الذي قدَرَ على نزعها بدون مُدافعٍ قادرٌ على إرجاعها متى أراد على أن يُمِيتَهم.

وتأكيد أن القرآن منزلٌ من عند الله، وأنه نعمةٌ أنعم الله بها عليهم فلم يشكروها، وكذَّبوا بما فيه». "التحرير والتنوير" لابن عاشور (27 /280).