ترجمة سورة الواقعة

الترجمة الأورومية

ترجمة معاني سورة الواقعة باللغة الأورومية من كتاب الترجمة الأورومية.
من تأليف: غالي ابابور اباغونا .

Yeroo argamtuun (Qiyaamaan) argamte,
Argama isheetiif kijibni hin jirtu.
Gadi qabduu, ol fuutuudha.
Yeroo dachiin raafama cimaa raafamte,
(Yeroo) gaarreenis facaafamiinsa facaafamte,
Dhukkee facaafamtuus taate,
(Yeroo) Isinis garee sadi taatan,
(Gareen tokko) warra mirgaati; warri mirgaa akkam (milkaa’oo dha)!
(Gareen lammaffaan) warra bitaati; warri bitaa akkam (hoonga’oo dha)!
(Gareen sadaffaa) Isaan gara toltuutti dursitoota dursoodha.
Isaan (Rabbitti) dhiheeffamoota.
Jannata qananii keessatti ta’u.
Warra duraa irraa baay’eedha.
Warra boodaa irraa immoo xiqqoodha.
Sireewwan dhawamte irratti ta’u.
Fuulaan walitti garagalanii ishee irratti hirkatu.
Ijoollee (ijoollummaan) yeroo hunda jiraatantu isaan irra naanna’a
Kubbaayyaa, quluufi geeba (xoofoo) farsoo irraa ta’een.
Isii irraa hin bowwaafatan; hin machaa’anis.
Fuduraalee irraa waan isaan filataniin (irra naanna’u).
Foon allaattii irraas waan isaan fedhaniin
Dubra adaadii ija babal’ootu (isiniif jira.)
Akka faaya eegamaa kan fafakkaatan.
Mindaa waan hojjataa turaniif jecha (kana isaaniif goone).
Isii (jannata) keessatti wacaafi wal arrabsuus hin dhaga’an.
“Nagayaa nagayaa waliin jechuu malee” (hin dhaga’an).
Warri mirgaa; warra mirgaa waa’een isaanii akkam tola!
(Isaan) mukkeen qurquraa kan qoree hin qabne keessa jiraatu.
Muuza firiidhaan guutame (keessa jiraatu).
Gaaddisa diriirfamaa (keessa).
Bishaan dhangala’u (keessa).
Fuduraalee baay’ee (keessa).
Kan maddi isaanii hin cinneefi kan irraa hin dhorgamne (keessa).
Firaasholee ol fuudhamtuu (keessa jiraatu.)
Dhugumatti, Nuti (dubartoota jannataa) uuminsa isaan uumne.
Dubroota isaan goone.
Jaallattoota (abbaa manaa), kan hiriyoota ta’an (isaan goone).
Warra mirgaatiif (qophaa’an).
Hedduun (isaanii) warra duraa irraayi.
Warra boodaa irraahis baay’eedha.
Warri bitaa; warri bitaa akkam (fokkatu)!
Ibidda laalessaafi bishaan danfaa keessa jiraatu.
Gaaddisa aara gurraacha irraa ta’e keessa.
(Gaaddiisa) qabbanaa’aa hin ta’iniifi gaariis hin ta’in.
Dhugumatti, isaan sana dura qanansiifamoo turan.
Dilii guddaa itti fufu turan.
“Sila yeroo duunee biyyeefi lafee taane, dhugumatti nuti kaafamoodhaa?” jedhaa turan
“Abbootiin keenya kan jalqabaas moo?” (jechuu turan).
“(Yaa Muhammad!) dhugumatti, isaan jalqabaas ta’ee isaan boodaas (ni kaafamu)” jedhiin
Beellama guyyaa beekamaa keessatti walitti qabamuuf jiru.
Ergasii isin yaa jallattoota sobsiiftotaa!
Muka Zaqquum irraa nyaatoodha.
Ishee irraas garaa keessan guuttatoodha.
Isa irrattis bishaan danfaa dhugoodha.
Dhugaatii akka gaala dheebottee dhugdu.
Kun simannaa isaanii kan guyyaa murtiiti.
Nuti isin uumnee; maaliif hin dhugoomsine?
Waan (maniyyii) dhangalaaftan san mee naaf himaa?
Sila isintu isa uumamoo? Nutu uumoo dha?
Nutu du’a gidduu keessanitti murteesseNuti dadhabsiifamoo miti.
Fakkaataa keessan jijjiiree, waan isin hin beekne keessatti isin uumuu irratti (dadhaboo miti).
Dhugumatti, akkaataa uumama jalqabaa beektanii jirtu; maaliif hin gorfamne?
Mee waa’ee waan facaaftanii naaf himaa!
Isintu isa biqilcha moo Nutu biqilchoo dha?
Odoo feenee caccabaa gooneeti kan dinqisiifattan taatan.
“Nuti dhugumatti hoonga’oodha”(jettu).
“Lakkisaa; nuti dhorgamoodha” (waliin jettu).
Mee waa’ee bishaan dhugdanii san Naaf himaa?
Sila duumessa irraa isintu isa buusee? Moo Nutu (isa) buusoo dha?
Odoo feenee soogiddoo (kuraawaa) isa taasifnaSila maaliif (Rabbiin) hin galatoomfanne?
Mee waa’ee ibidda qabsiifattanii san naaf himaa?
Sila muka ishee isintu biqilchee? Moo Nutu biqilchoo dha?
Nuti ibidda kana gorsaafi qananii imaltoonni itti fayyadaman ishee goone.
Maqaa Gooftaa kee Isa guddaa faarsi.
Seensa urjiiwwaniitiniin kakadha
Inni dhugumatti, odoo kan beektan ta’ee kakuu guddaadha.
Dhugumatti, inni Qur’aana kabajamaadha.
Kitaaba akkaan eegamaa (Lawhal Mahfuuz) keessa jira.
Warra qulqulluu malee (eenyulleen) isa hin tuqu.
Gooftaa aalama hundaa irraa buufamaadha.
Sila haasa’a kanaa kan isin laaffiftan?
(Galata) rizqii (rooba) keessanii kijibsiisuu gootanii?
Yeroo (lubbuun) kokkee geesse, (maaliif hin deebiftanuu)?
Odoo yeroo san isin ilaaltanuu,
Isin hin argitan malee Nuti isin caalaa gara isaatti dhihoo jirra.
Yoo (kaafamtanii) kan galata hin galfamne taatan (lubbuu san deebisaa).
Yoo kan dhugaa dubbattan taatan maaliif hin deebiftanu?
Yoo inni (namni du’e sun) namoota Rabbitti dhiyeeffaman irraa ta’e,
(Isaaf) haara galfii, gammachuufi jannata qananiitu jira.
Yoo inni warra mirgaa irraa ta’e immoo,
Warra mirgaa irraa waan taateef nagaan siif haa jiraatu” (isaan jedhama)
Yoo sobsiiftota jallattoota irraa ta’e immoo,
Isaaf afeerraa bishaan danfaa irraa ta’etu jira.
Jahiim seenuutu isaaf jira.
Dhugumatti, inni (wanti suuraan ibsite) kun haqa mirkanaa’aadha.
Maqaa Gooftaa kee guddaa ta’ee faarsi (qulqulleessi).
سورة الواقعة
معلومات السورة
الكتب
الفتاوى
الأقوال
التفسيرات

سورة (الواقعة) من السُّوَر المكية، نزلت بعد سورة (طه)، وقد جاءت بتذكيرِ الناس بوقوع يوم القيامة؛ للدَّلالة على عظمة الله عز وجل، وترهيبًا لهم من مخالفة أوامره، ودعوةً لهم إلى اتباع الدِّين الحق وتركِ الباطل، وخُتمت السورة الكريمة بتعظيمِ القرآن، وصدقِ أخباره وما جاء به، وقد أُثر عن النبي صلى الله عليه وسلم قراءتُه لها في صلاة الفجر.

ترتيبها المصحفي
56
نوعها
مكية
ألفاظها
380
ترتيب نزولها
46
العد المدني الأول
99
العد المدني الأخير
99
العد البصري
97
العد الكوفي
96
العد الشامي
99

* قوله تعالى: {فَلَآ أُقْسِمُ بِمَوَٰقِعِ اْلنُّجُومِ ٧٥ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ ٧٦ إِنَّهُۥ لَقُرْءَانٞ كَرِيمٞ ٧٧ فِي كِتَٰبٖ مَّكْنُونٖ ٧٨ لَّا يَمَسُّهُۥٓ إِلَّا اْلْمُطَهَّرُونَ ٧٩ تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ اْلْعَٰلَمِينَ ٨٠ أَفَبِهَٰذَا اْلْحَدِيثِ أَنتُم مُّدْهِنُونَ ٨١ وَتَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ} [الواقعة: 75-82]:

عن عبدِ اللهِ بن عباسٍ رضي الله عنهما، قال: «مُطِرَ الناسُ على عهدِ النبيِّ ﷺ، فقال النبيُّ ﷺ: «أصبَحَ مِن الناسِ شاكرٌ، ومنهم كافرٌ، قالوا: هذه رحمةُ اللهِ، وقال بعضُهم: لقد صدَقَ نَوْءُ كذا وكذا»، قال: فنزَلتْ هذه الآيةُ: {فَلَآ أُقْسِمُ بِمَوَٰقِعِ اْلنُّجُومِ} [الواقعة: 75]، حتى بلَغَ: {وَتَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ} [الواقعة: 82]». أخرجه مسلم (٧٣).

* سورة (الواقعة):

سُمِّيت هذه السورة بـ(الواقعة)؛ لافتتاحِها بهذا اللفظ، ولتسميةِ النبيِّ صلى الله عليه وسلم لها بذلك:

عن أبي بكرٍ الصِّدِّيقِ رضي الله عنه، قال: «سألتُ رسولَ اللهِ ﷺ: ما شيَّبَكَ؟ قال: «سورةُ هودٍ، والواقعةِ، و{عَمَّ يَتَسَآءَلُونَ}، و{إِذَا اْلشَّمْسُ كُوِّرَتْ}»». أخرجه الترمذي (٣٢٩٧).

و(الواقعةُ): اسمٌ من أسماءِ يوم القيامة.

* سورة (الواقعة) من السُّوَر التي شيَّبتْ رسولَ الله صلى الله عليه وسلم:

عن أبي بكرٍ الصِّدِّيقِ رضي الله عنه، قال: «سألتُ رسولَ اللهِ ﷺ: ما شيَّبَكَ؟ قال: «سورةُ هودٍ، والواقعةِ، و{عَمَّ يَتَسَآءَلُونَ}، و{إِذَا اْلشَّمْسُ كُوِّرَتْ}»». أخرجه الترمذي (٣٢٩٧).

* أُثِر عن النبي صلى الله عليه وسلم قراءتُه لسورة (الواقعة) في صلاة الفجر:

عن جابرِ بن سَمُرةَ رضي الله عنه، قال: «كان رسولُ اللهِ ﷺ يُصلِّي الصَّلواتِ كنَحْوٍ مِن صلاتِكم التي تُصَلُّون اليومَ، ولكنَّه كان يُخفِّفُ، كانت صَلاتُه أخَفَّ مِن صَلاتِكم، وكان يَقرأُ في الفجرِ الواقعةَ، ونحوَها مِن السُّوَرِ». أخرجه أحمد (٢٠٩٩٥).

1. تحقيق القيامة (١-٥٦).

2. دلائلُ البعث والجزاء (٥٧-٧٤).

3. تعظيم القرآن، وصدقُ أخباره (٧٥-٩٦).

ينظر: "التفسير الموضوعي لسور القرآن الكريم" لمجموعة من العلماء (7 /598).

مقصدُ سورة (الواقعة) هو التذكيرُ بوقوع يوم القيامة وهَوْلِه، ووصفُ ما يحدُثُ به؛ لتخويف الناس وترهيبهم من معصية الله عز وجل ومخالفة أمره، وفي ذلك دعوةٌ لهم للرجوع إلى الحق، والاستجابة لأمر الله.

ويُبيِّن ابن عاشور محورَها فيقول: «هو التذكيرُ بيوم القيامة، وتحقيق وقوعه.

ووصفُ ما يَعرِض لهذا العالَمِ الأرضي عند ساعة القيامة.

ثم صفة أهل الجنة وبعض نعيمهم.

وصفة أهل النار وما هم فيه من العذاب، وأن ذلك لتكذيبهم بالبعث.

وإثبات الحشر والجزاء.

والاستدلال على إمكان الخَلْق الثاني بما أبدعه الله من الموجودات بعد أن لم تكن.

والاستدلال بدلائل قدرة الله تعالى.

والاستدلال بنزعِ الله الأرواحَ من الأجساد والناس كارهون لا يستطيع أحدٌ مَنْعَها من الخروج، على أن الذي قدَرَ على نزعها بدون مُدافعٍ قادرٌ على إرجاعها متى أراد على أن يُمِيتَهم.

وتأكيد أن القرآن منزلٌ من عند الله، وأنه نعمةٌ أنعم الله بها عليهم فلم يشكروها، وكذَّبوا بما فيه». "التحرير والتنوير" لابن عاشور (27 /280).